کنترلگر ها و سنجه ها
هر دیگ آبگرم یا دیگ بخار و حتی دیگ روغن داغ نیازمند سنجه ها و کنترلگرها می باشند تا کارکرد آرام و ایمنی را دیگ ما داشته باشد و این سنجه ها و کنترلگرها قبل از حمل دیگ بخار یا دیگ آبگرم در کارخانه سازنده بر روی دیگ ها نصب می شوند.
کنترلگرها و سنجه ها در دیگ بخار
کنترلگرهای دیگ بخار و دیگ آبگرم
اگر کنترلگرهای یک دیگ بخار درست کار نکنند دیگ دچار مشکل می شود. بعضی از مشکلات ناشی از اشکالات موجود در سیستم های کنترل عبارتند از :
- خرابی شیر ایمنی می تواند باعث انفجار ناشی از افزایش فشار شود.
- خرابی کنترلگر سطح آب می تواند باعث خاموشی دیگ شود.
درجه بخار
درجه بخار یا درجه بخار مرکب در هر دیگ بخار یا دیگ آب گرم لازم می باشد. این درجه باید به محفظه بخار یا ستون آب یا لوله بخار آن متصل شود.
این درجه یا لوله کشی به این درجه باید شامل یک سیفون یا معادل آن باشد تا از ورود بخار به درون حباب درجه جلوگیری شود.
آب نمای شیشه ای
در ستون آب یا دیگ آبگرم یا دیگ بخار یک یا چند آبنمای شیشه ای همراه با شیر با اندازه دست کم NPS1/2 نصب شود.
ستون آب
ستون آب دو لوله دارد : لوله بخار به ستون آب که از بالا پوسته یا بخش فوقانی هد گرفته می شود و لوله آب که از نقطه ای که بالای خط مرکزی پوسته نباشد گرفته می شود. در یک دیگ چدنی لوله بخار از بالای بخش انتهایی یا بالای کلکتور بخار گرفته می شود و لوله آب روی بخش انتهایی بیش از ۶IN زیر لوله تحتانی به آبنمای شیشه ای قرار دارد.
کنترلگر فشار
از دو کنترلگر فشار برای حفاظت از یک دیگ بخار در برابر فشار اضافی استفاده می شود.هر دیگ بخار خودکار باید یک کنترلگر حد ایمنی داشته باشد تا هنگامی که فشار بخار ۱۵PSI از حداکثر فشار کاری مجاز دیگ بالاتر رود منبع سوخت را قطع کند.
قطع کننده کم آبی
در هر دیگ بخار یک قطع کننده خودکار سوخت در حالت کم آبی لازم است تا ووقتی که سطح آب از پایینترین سطح مجاز آب پایینتر بیاید. منبع سوخت را قطع کند. اگر یک دستگاه تغذیه آب نصب می شود باید طوری باشد که آب از طریق محفظه شناور ورود آب وارد دیگ بخار نشود.
کنترلگرهای دیگ آب گرم و دیگ بخار
متخصصان تشخیص داده اند که یک سیستم گرمایش آب باید توسط کنترلرهای ایمنی اساسی محافظت شود.
- شیر اطمینان
- قطع کننده آبی
- مدار کنترل مشعل
- آبرسان آب جبرانی
درجه فشار یا ارتفاع
هر دیگ آبگرم بایستی دارای یک درجه فشار یا ارتفاع متصل به دیگ یا لوله جریان آب باشد بطوری که نتوان ارتباط آن را با دیگ قطع کرد مگر با استفاده از شیر خروسکی.
دما سنج
هر دیگ آبگرم باید دارای یک دماسنج در محلی باشد که به راحتی خوانده شود. این دما سنج در مکانی باید باشد که دمای آب دیگ نزدیک به خروجی آن نشان داده شود.
کنترلر دما
از دو کنترلر دما در دیگ گرمایش با آبگرم برای حفاظت از دیگ آبگرم برای دمای اضافی استفاده می شود. برای قطع سوخت به منظور جلوگیری از افزایش دمای آب به بیش از حداکثر دما در خروجی دیگ از یک کنترلر افزایش دما استفاده می شود. این کنترلگر باید برای جلوگیری از افزایش دمای بیش از حد مجاز تنظیم شود.
دومین کنترلر دما برای قطع سوخت در زمانی است که دمای آب به دمای عملیاتی معینی برسد که این دما از حداکثر دمای آب کمتر است.
قطع کننده آب
یک قطع کننده خودکار سوخت در حالت کم آبی برای یک دیگ آبگرم با ورودی بیش از ۴٫۰۰۰٫۰۰۰BTU/HR لازم است. این قطع کننده کم آبی باید در جایی واقع گردد که هنگامی که سطح آب از سطح مجاز کمتر می شود به طور خودکار تغذیه سوخت را قطع کند. سازنده سطح آب مجاز را تعیین مینماید تا هیچ خط آب استانداردی برای دیگ آب گرم پیش نیاید.
کنترلگرهای تمامی دیگ ها
همه دیگ ها بایستی با حداقل دستگاههای کنترلگر و ایمنی مجهز باشند. این دستگاهها عبارتند از سنجه ها و کنترل کننده های نصب شده درون پوشش، کنترل کننده های برقی، مدارهای کنترل، کنترلگر حد، کلید و مدار قطع کن و دستگاههای کنترلگر و تولید گرما.
سنجه ها و کنترلگرهای نصب شده درون پوشش
- آب نمای روی دیگ بخار
- درجه فشار روی دیگ بخار
- دما سنج و درجه فشار روی دیگ
کنترلگرهای برقی
تمامی سیم های برق، کنترلگرها، دستگاههای تولید گرما و لوازم مشابه مورد نیاز کار دیگ ها باید مطابق آیین نامه ملی لوازم برقی و مقررات محلی نصب شوند.
مدار کنترلگر
- سیستم دو سیمه با ولتاژ اسمی ۱۲۰ ولت با سیم زمین جداگانه
- سیستم دو سیمه با ولتاژ اسمی ۱۲۰ ولت با یک تراس ایزوله
کنترلگر حد
کنترلگر حد باید بخش داغ یا در خط مدار کنترلگر قرار گیرد.
کلید و مدار قطع کن
یک کلید یا مدار قطع دستی باید درست بیرون از اتاق دیگ نصب گردد. یک کلید یا مدار قطع کن باید دارای علامت شناسایی مشخص باشد.اگر اتاق دیگ بیش از یک درب دارد برای هر درب باید یک کلید وجود داشته باشد.
- در مشعل های گازی و نفتی که در آنها یک فن روی محور مشترک با پمپ نفت واقع است. مشعل و کنترلگر ها باید قطع شوند.
- در مشعل های برقی با متعلقات منفصل تغذیه سوخت ورودی به محفظه احتراق باید قطع شود.
دستگاههای کنترلگر و تولید گرما
دیگ های برقی، گازی و نفتی باید به کنترلگر ایمنی اولیه، کلید حد ایمنی، مشعل یا المنت برقی مطابق با استاندارد ملی مربوطه مجهز باشند.
دستگاههای کنترلگر و ایمنی
کنترلگرها بر اساس وظایفی که دارند طبقه بندی می شوند که عبارتند از کنترلگرهای عملیاتی، کنترلگر های حد، کنترلگرهای ایمنی، کنترلگر برنامه پذیر.
کنترلگر عملیاتی
کنترلگرهای عملیاتی دستگاههای هستند که عملیات مشعل سوخت را کنترل می کنند تا مطابق با شرایط مطلوب کارکند که اعمال زیر را انجام میدهند:
- راه اندازی، توقف، تعدیل مشعل
- حفظ سطح آب مناسب در دیگ بخار
- حفظ فشار آب مناسب در دیگ گرمایش با آبگرم
کنترلگر حد
دستگاههای جهت خاموش کردن دیگ هستند.
- قطع مشعل زمانیکه فشار بخار یا دمای آبگرم از کنترلگر حد در دیگ بخار (۱۵psiو ۲۵۰ درجه فارنهایت) بیشتر شود.
- قطع مشعل هنگامیکه سطح آب از حداقل سطح ایمنی کمتر گردد.
- در صورت لزوم قطع مشعل در شرایط غیر عادی مانند دمای زیاد دودکش، فشار کم و یا فشار زیاد سوخت گازی، دمای کم و یا زیاد سوخت نفتی.
کنترلگر ایمنی
دستگاههایی در مدار کنترل مشعل و روی مشعل وجود دارند که تنها در صورتی جریان سوخت را جاری می کنند که شرایط لازم فراهم باشد. وظایف این دستگاهها عبارتند از :
- قطع جریان سوخت در صورتی که خرابی سیستم احتراق
- قطع جریان سوخت در صورت قطع شعله اصلی
- قطع جریان سوخت در صورت خرابی دم مکانیکی
- قطع جریان سوخت در صورت خرابی مدار
کنترلگر برنامه پذیر
این دستگاهها توالی صحیح عملکرد کنترلگرهای عملیاتی، کنترلگرهای حد، کنترلگر های ایمنی را کنترل می کنند تا اطمینان حاصل شود که تمامی شرایط لازم برای کارکرد صحیح مشعل فراهم است.
آزمایش دستگاههای کنترلگر و ایمنی
مالک دیگ یا کاربر بایستی دیگ آبگرم یا دیگ بخار سیستمی را برای آزمایش دوره ای دستگاههای کنترلگر و ایمنی ایجاد نمایدهنگام ایجاد یک لیست دقیق سیستم کنترلی دقیق باید دستورات سازنده دنبال شود.
آیین نامه ASME CSD-1 لیست کنترلی زیر را توصیه می کند:
۱- روزانــه
- کنترل درجه ها و عقربه ها
- کنترل تنظیمات سنجه ها و تجهیزات
- دستگاه قطع کننده کم آبی و آژیر
۲- هفتــگی
- کنترل شمع
- کنترل قوت سیگنال شعله
- کنترل سیستم تشخیص قطع شعله
- کنترل شدت شعله
- کنترل شنیداری و دیداری شیر پیلوت و شیر سوخت اصلی
۳- ماهــیانه
- کنترل خفه کن دودکش
- آزمون مکش، فشار هوای فن، ضامن محل خفه کن
- کنترل ضامن راه اندازی شعله ضعیف
- آزمون ضامن دما و فشار نفت کم یا زیاد
- آزمون ضامن فشار گاز زیاد یا کم
۴-شش مـــاهــه
- تنظیم همه درجه ها
- کنترل قطعات سیستم تشخیص خرابی شعله
- کنتر ل شدت شعله
- کنترل لوله کشی و سیم کشی کلیه ضامن ها و شیرهای قطع
- بازرسی قطعات مشعل
۵- سالیـــــــانــه
- تشخیص خرابی شعله ، آزمون خرابی پیلوت
- سیستم تشخیص خرابی شعله، آزمون محافظ نسوز
- کنترل کنترلگر مبدل سوخت دوگانه
- آزمایش کنترلگر فشار بخار یا دمای عملیاتی و حد بالا
- تعویض لوله های خلأ، اسکنرها، نازلها مطابق با دستورات سازنده
- انجام ازمون احتراق
- کنترل سیم پیچ ها، دیافراگم ها و سایر متعلقات شیرهای کنترل و ایمنی
- آزمایش کلید شیر سوخت بر اساس دستورات سازنده
- آزمایش نشتی در شیرهای سوخت یا لوله پیلوت
- آزمایش کلید تخلیه هوا بر اساس دستورات سازنده
- آزمایش ضامن هوا-بخار بر اساس دستورات سازنده
- آزمایش ضامن محل مشعل بر اساس دستورات سازنده
- آزمایش ضامن فنجان دوار بر اساس دستورات سازنده
- آزمایش ضامن راه اندازی سوخت ضعیف بر اساس دستورات سازنده
- تمیزکاری یا تعویض دستگاه قطع کن سوخت کم آبی
- تمیزکاری صافی و پودر کننده نفت در مشعل های نفتی
- کنترل صافی و ظرف چکه در مشعل های گازی
- آزمایش سیستم تشخیص قطع کن شعله و پیلوت
- ازمایش شیرهای اطمینان و ایمنی بر اساس آیین نامه ASME بخش ۴