منبع انبساط باز
منبع انبساط باز بایستی در ارتفاعی بالاتر از مبدل حرارتی نصب شوند که این ارتفاع بایستی به اندازه ای باشد تا بتوان درحالتی که سیستم خاموش است عمل هواگیری را انجام داد بطوریکه حداقل ارتفاع استاتیکی ۱۲۰ سانتیمتر ذکرشده است.
ساختار منابع انبساط باز
منبع انبساط باز علاوه بر پاسخگویی به انبساط وانقباض آب درون سیستم تامین فشار سیستم را نیزبرعهده دارد.این منابع بایستی عایق کاری مناسب شوند زیرا تلفات حرارتی زیادی دارندو علاوه براین درمقابل یخزدگی بایستی محافظت شوند.
جنس آنها درمقابل خوردگی مقاوم باشد و بدین منظور جنس مخزن از پلیمرهای مقاوم آلومینیوم یا فولادی که جداره داخل آن درمقابل خوردگی پوشش مناسب داده شده است استفاده شود.
از آنجائیکه در یک حجم یکسان منابع انبساط مستطیلی درمقایسه با منابع انبساط استوانه ایسطح جانبی کمتری دارند حتی الامکان ازمنابع استوانه ای استفاده می شود.
این منابع دارای لوله هواکش ، پرکن ،سرریز، انبساط دیگ و برگشت آن ، و خط تخلیه می باشند.روی لوله های سرریز، هواکش،رفت وبرگشت دیگ نبایستی هیچ نوع شیری نصب گردد.این لوله ها بایستی عایقکاری شوند.ازطرفی به دلیل احتمال سرریز آب ازمنبع انبساط وآسیب دیدن پوشش بام،باید لوله سرریز و لوله تخلیه را تا موتورخانه امتداد دادولی برای صرفه جویی ،لوله تخلیه وسرریز را بهم متصل وتا موتورخانه امتداد مکی دهند.
ادامه لوله تا موتورخانه این مزیت را دارد که درصورت سرریز،آب قابل رویت وبررسی است.ترتیب لوله ها بایستی ازبالا به پایین لوله پرکن ،سرریز ،لوله انبساط (از روی دیگ)و لوله برگشت باشد.
منبع بایستی درجای خود تثبیت شده باشد وفضای کافی دراطراف منبع جهت دسترسی آسان وجود داشته باشد.با توجه به اتمسفر یک بودن آنها،می تواند ضخامت آنها کمتر ازنوع بسته انتخاب شود.
محاسبه حجم منابع انبساط باز
- اگر حداکثر دمای آب را داشته باشیم.
- اگر چگالی آب درحالت اولیه(سرد)و درحالت گرم را داشته باشیم.
- اگر درصد افزایش حجم آب را داشته باشیم
حجم منبع را براساس ازدیاد حجم آب بر اثر افزایش دمای آب ابتدایی سیستم (حدودا ۵۰درجه فارنهایت)تا حداکثر دمای کاری سیستم (۱۸۰درجه فارنهایت)محاسبه می کنند.
دراینصورت حداقل حجم منبع انبساط باز ۳٪ آب سیستم است ولی میدانیم موقعی سیستم بطور عادی زیربار است اختلاف دمای آب رفت وبرگشت حدودا ۲۰درجه فارنهایت بوده ،یعنی آب داغ خروجی از دیگ ۱۸۰درجه فارنهایت به مبدلهای حرارتی رفته و ۱۶۰درجه فارنهایت برمی گردد.
بنابراین اگر سیستم بطور پیوسته کارکند،می توان حجم منبع انبساط (بهتراست فقط برای منابع انبساط باز این روش را بکار گیریم) را براساس فوق محاسبه کرد.
در اینحالت بطور قابل ملاحظه ای حجم منبع انبساط کاهش خواهد یافت ولی در ابتدای هر راه اندازی سرد (بدلیل اینکه آب سرد شده و آب گیری صورت گرفته و مجددا آب گرم می شود و انبساط می یابد)سرریز از منبع انبساط خواهیم داشت.
بصورت تقریبی به ازای هر ۱۰۰۰کیلو کالری بر ساعت ظرفیت حرارتی دیگ،حجم منبع انبساط باز را یک لیتر درنظر می گیرند.
در فرمول های محاسبه حجم انبساط باز ، به ترتیب عبارتند ازحجم منبع انبساط باز به متر مکعب،حجم آب درون سیستم به مترمکعب ،دمای آب داغ ،چگالی آب سرد (هنگام آب گیری سیستم)،ضریب انبساط حرارتی جنس منبع انبساط ،اختلاف دمای آب درون منبع انبساط باز و دمای محیط و درصد افزایش حجمی آب در حداکثر دمای کارتر سیستم است.