دی اریتور یا هوازدا

دی اریتور یا هوازدا چیست؟

دی اریتور یا هوازدا (deaeration) بطور کلی موجب حذف گازها قبل از آزاد شدن آنها در محفظه دیگ بخار می باشد و در این صورت موجب کاهش خوردگی دیگ بخار، خطوط بخار و کندانس و نیز تجهیزات انتقال حرارت می گردد.

بخشی از ناخالصی های مهم آب تغذیه دیگ ها( بخصوص در دیگ بخار) گازهای موجود در آن می باشد و عمده این گازها را اکسیژن و دی اکسید کربن تشکیل میدهد.

آب تغذیه دیگ بخار حاوی این دو نوع گاز مضر می باشد که اکسیژن محلول در آب موجب خوردگی شده و وجود گاز کربنیک آزاد موجب بروز خاصیت اسیدی (کاهش ph)و همچنین تسریع در خورندگی اکسیژن می شود.

دی اریتور

عملکرد هوازدا

هوازدا موجب کاهش اکسیژن در آب تا کمتر از .۰۰۵سانتی متر مکعب در هر لیتر می شود به این حالت zero oxygen عاری از اکسیژن شدن گفته می شود و این میزان برای تجهیزات متداول آزمایش شیمیایی آب حد مبنا در نظر گرفته می شود.

وجود هوا زدا زمانی که میزان چگالیده بر گشتی از ۲۵ درصد آب تغذیه دیگ بخار بیشتر و دمای آن نیز از ۲۲۷ درجه فارنهایت بیشتر باشد لازم است.

عملکرد دی اریتور در دیگهای بخار

استفاده از سیستم های خودکار تغذیه دیگ بخار بخار(بدون دی اریتور) زمانی توجه پذیر است که فشار کاری دیگ از ۷۵psig کمتر بوده و یا میزان آب سرد جبرانی سیستم کمتر از۲۵ درصد باشد.

هوازدا جهت کار با بخار مستقیم از دیگ بخار، بخار اگزوز شده و یا هر طراحی شده اند.بخاری که از سیستم خارج می شود را می توان در دی اریتور مصرف نموده و در اینصورت تقریبا مصرف سوخت ۱ درصد به ازای هر ۱۰ درجه فارنهایت افزایش درجه حرارت آب تغذیه دیگ بخار، کاهش می یابد.

دی اریتور آب را بوسیله تماس مستقیم با بخار گرم کرده و گازهای غیر قابل تقطیر اکسیژن و دی اکسید کربن را از آن جدا می سازد، دستگاه بطور خودکار عمل کرده و در صورت وجود فشار بخار کافی به مراقبت کمی نیاز دارد.

بخار از بخش فوقانی دی اریتور تخلیه می شود و بخار بایستی ۱۲ الی ۱۸ اینچ بالاتر از ونت(تخلیه) رویت شود اگر بخار زیر ۱۲ اینچ دیده شود دی اریتور تمام گازها (دی اکسید کربن، سولفید هیدروژن و سایر گازهای مخرب قابل کندانس) را نمیتوان حذف نمود.

اگرآب سرد وارد دیگ بخار شود ایجاد تنشها(شوک حرارتی) مینماید و باعث آسیب رسیدن به دیگ بخار می شود و هم اینکه گازهای محلول نمی توانند از آب خارج شوند و خوردگی اتفاق می افتد بنابراین یکی دیگر از وظایف دی اریتور گرم کردن آب تغذیه دیگ بخار می باشد.

دی اریتور یا هوازدا با عملکرد خوب:

1. دی اریتور باید اکسیژن محلول در آب را تا .۰۰۰۵ سانتی متر در هر لیتر ۵ppb کاهش دهد.
2. دی اریتور دی اکسید کربن آزاد در آب را به صفر برساند.
3. دی اریتور باید آب را تا درجه حرارت معادل فشار بخار اشباع موجود در دستگاه گرم کند.
4. دی اریتور در کلیه دبی ها تا ۱۰۰ درصد ظرفیت بخوبی کار کند.

دی اریتور بایستی موقعی که استفاده می شود :

• فشار سیستم بیش از ۷۵psig باشد.
• سیستم بصورت پیوسته کار نماید.
• سیستمی که آب جبرانی آن بیش از ۲۵ درصد باشد.

انواع دی اریتور یا هوازدا

دی اریتور از نظر فشار کارکرد دو نوع هستند:

• اتمسفریک ( ATMOSPHERIC DEAERATORS ) 

دی اریتور فوق عموماً در سیستمهای کوچک و کم فشار بکار میرود و نهایت دمای کاری آنها ۲۱۲ درجه فارنهایت می باشد و اغلب زیر این دما کار میکنند.

دی اریتور های اتمسفریک نمی توانند مشابه سایر دی اریتورها ( قارد به حذف اکسیژن آب در سطح پایینی هستند) عمل نمایند و در کاربردها که نیاز به سطح اکسیژن کمتری هست بایستی اکسیژن را توسط مواد شیمیایی ( DM) حذف نمود.

• تحت فشار ( PRESSURIZED DEAERATOR )

به ۴ دسته تقسیم بندی می شوند:

1. SPRAY TYPE DEAERATORS : این نوع دی اریتور ها در تاسیسات کوچک مورد استفاده قرار میگیرند.
2. PACKED COLUMN TYPE DEAERATORS  همانند دی اریتورهای ردیف اول در تاسیسات کوچک مورد استفاده قرار می گیرند.
3.  SERUBBER TYPE DEAERATORS : اختلاف دمای کندانس و آب تغذیه بیش از ۵۰ درجه سانتیگراد باشد مورد استفاده بوده و عملکرد خوبی را در این شرایط دارد.
4. TRAY TAPE DEAERATORS : اختلاف دمای کندانس و آب تغذیه کمتر از ۵۰ درجه سانتی گراد باشد استفاده می شود و عملکرد نسبتا مناسبی را داشته و در تاسیسات بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد.

محاسبه حجم دی اریتور

مقدار ذخیره سازی دی اریتور ۵ دقیقه، برای موتورخانه هایی که چگالیده ناچیزی به آن باز می گردد و یا اصولاً بر نمی گردد.

در موتورخانه هایی که از نظر فضا مشکل دارند توصیه می شود ولی معمولاً برای ۱۰ دقیقه تامین آب دیگ ها طراحی می شوند.

محاسبه ارتفاع نصب دی اریتور ( قرار گیری دی اریتورها)

در توجه به اینکه دمای آب درون مخزن پیش گرمکن دی اریتور، تا حدود ۱۰۰ درجه سانتی گراد می رسد بنابر این در صورتی که دی اریتور در کف موتورخانه نصب شود پمپ تغذیه دیگ دچار کاویتاسیون می گردد.

برای ایجاد فشار مکش مثبت در دهانه پمپ بایستی منبع در ارتفاع قرار داده شود .

با توجه به فرمول زیر قابل محاسبه می باشد و بستگی به تلفات مسیر پمپ، دمای سیال و NPSH پمپ دارد.

H≥{NPSH_REQ+ P_V/PXg +H_L}_ P_a/ PXG